IslamWest

Geloof en vrije keus

By Friday 29 January 2010 No Comments

Als God bestaat, dan heeft Hij ons als menselijke wezens behept met keuzevrijheid. Of je in God gelooft of niet kan als een keuze beschouwd worden. We moeten natuurlijk niet vergeten dat geloof ook veel te maken heeft met achtergrond, opvoeding en cultuur: als ik in Nederland geboren ben, heb ik vast andere ideeën over het geloof als een Iraniër of een Cubaan. Maar wat ik daarmee wil zeggen is dat geloof niet vaststaat. Het kan zich door de jaren heen veranderen of zich ontwikkelen. Met andere woorden: God heeft ons de mogelijkheid gelaten om in Hem te geloven of niet, of om het geloof op verschillende manieren te beleven. Geloven is een kwestie van gedachten en gevoelens. De Nederlandse taal is er duidelijk over: geloven kan een “vast vertrouwen in het bestaan van iemand of iets” betekenen, maar ook “menen, denken” (Van Dale). We kunnen nu niet meer ontkennen dat geloof en geloven persoonlijke ervaringen zijn, persoonlijke gevoelens en gedachten. Geloof komt uit jezelf.

Kunnen we dan niet zeggen dat geloof en democratie sterke overeenkomsten hebben, of, zo niet, die zouden moeten hebben? Democratie is ook een kwestie van keuze. Niet de keuze van de machtigste door autoriteit, afkomst of geweld, maar, althans in theorie, staat democratie voor de keuze van het volk, van (bijna) iedereen. In het Van Dale kunnen we lezen dat democratie betekent: “een staat of staatsvorm die aan het hele volk invloed op de regering toekent”.

Als we vanuit gaan dat geloof iets persoonlijks is, kunnen we moeilijk accepteren dat de ene moslim een ander geen goede moslim noemt. Is het aan ons, mensen, om te beoordelen wie wel of geen goede gelovige is? En nog erger, kunnen we voor anderen bepalen wat en hoe ze moeten geloven? Door mensen hun vrije keuze te ontnemen, zouden we zelf voor God gaan spelen. Het zou betekenen dat met die vrije keuze, dat waardevolle Godsgeschenk, iets mis zou zijn. Zoiets beweren lijkt me niet minder dan arrogant te noemen.  Als God bestaat, dan heeft Hij zelf besloten ons die keuzevrijheid te gunnen, en dat moeten we respecteren. En als we die ontkennen, worden we dan niet zelf de slechte gelovigen, die twijfelen aan Gods beslissingen?

Zoals eerder gezegd, is geloof iets persoonlijks dat met onze gevoelens en gedachten te maken heeft. Als godsdienst ons wordt opgedrongen, heeft die niets meer te maken met geloof. Het wordt iets dat losstaat van onze persoonlijke gevoelens. En als geloof geen geloof meer is, wat voor waarde heeft het dan?

Geloof draait om mijn persoonlijke relatie met God. Dat concept is in alle religies heel sterk. Als ik doodga, kom ik misschien voor God te staan. Ik kom dan voor Hem te staan, niemand anders. Als ik alle regels van de priester, of de imam, of de rabbijn, of van iemand anders heb gevolgd zonder erin te geloven, zou dat dan meer waarden dan als ik mijn geloof op een persoonlijke manier, maar met alle liefde en respect voor God heb ervaren?

Dat brengt ons op een nog essentiëlere vraag: waarom bemoeien we ons eigenlijk met het geloof van onze buren? Daar heb ik geen antwoord op. Het enige wat ik daarover zou willen zeggen is: wie stoor ik als ik niet in de christelijke God geloof, of in een andere God, of op een andere manier? Als we werkelijk Hem geloven, moeten we respect tonen en Hem zelf laten beoordelen of we goede gelovigen zijn of niet!

C. Dubois
MA Cultural Analysis

Cinderella Dubois

Cinderella Dubois

Cinderella is geboren in Frankrijk. Ze heeft Engelse taal, cultuur en literatuur aan de universiteiten van Orléans en Amsterdam gestudeerd, voordat ze zich specialiseerde in literatuur, cultuur en diversiteit. Ze heeft een onderzoeksmaster in ‘Cultural Analysis’ aan de Universiteit van Amsterdam (ASCA) behaald. Ze werkt nu als vertaalster, schrijfster en taaldocente.

Leave a Reply

 

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.