Middle EastPolitics

Iran, sancties en straks oorlog?

By Wednesday 22 February 2012 No Comments

De Verenigde Staten en de Europese machten hebben sancties ingesteld tegen Iran, zonder nog langer te veinzen dat ze niet de gewone Iraniërs willen treffen. De Iraanse munteenheid, de rial, heeft in de afgelopen weken meer dan 40 procent van zijn waarde verloren. Hierdoor zijn de prijzen voor voedsel en medicijnen omhoog geschoten. Ook andere producten zijn duurder geworden, zowel geïmporteerde als plaatselijk geproduceerde.

´De voortdurende militaire dreiging zorgt ervoor dat de elite van de Iraanse machthebbers steeds militaristischer wordt en het leven van de democratische activisten steeds moeilijker maakt.´

Nadat de Europese Unie de tegoeden van de Iraanse centrale bank had bevroren, trokken de particuliere banken van de EU-landen zich terug uit de financiering van graanzendingen naar Iran. Op dit moment (begin februari) ligt er al drie weken meer dan 400.000 ton graan te wachten om naar Iran te worden verscheept. Onder enorme druk van de VS en de EU heeft de in België gevestigde SWIFT, die internationale transacties tussen banken mogelijk maakt, verklaard de Iraanse banken te boycotten. Deze actie zal niet alleen de gewone Iraniër raken die in hoge mate afhankelijk is van importproducten, maar ook de Iraanse schaduweconomie versterken die gedomineerd wordt door de Revolutionaire Garde.

De sancties halen op deze manier de zuurstof uit de dynamische Iraanse samenleving, juist nu deze zo’n sterke beweging voor democratische veranderingen en sociale rechtvaardigheid heeft voortgebracht. De voortdurende militaire dreiging zorgt ervoor dat de elite van de Iraanse machthebbers steeds militaristischer wordt en het leven van de democratische activisten steeds moeilijker maakt. Daarom zijn de sancties en de militaire dreigementen ook met afkeuring ontvangen door leidende figuren uit de hele Iraanse oppositie (de Groene Beweging, onafhankelijke vakbonden, studenten en vrouwenrechtenactivisten).

Om een oorlog te rechtvaardigen, presenteren de westerse media speculaties over de Iraanse ontwikkeling van kernwapens als feiten, en wordt het Iraanse regime afgeschilderd als een “existentiële bedreiging” van Israël. Het zou niet de eerste keer zijn dat we met leugens naar een oorlog worden geleid. In 2002 lieten Italiaanse en Amerikaanse geheime diensten documenten circuleren waaruit bleek dat Irak uranium aan het kopen was van Niger. Later bleken deze documenten vals te zijn. Dat gold ook voor de foto’s van “biologische wapens” die de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell in 2003 presenteerde aan de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.

Al sinds 1992 beweert de kernmacht Israël met grote regelmaat dat Iran “slechts een paar jaar verwijderd is van het bezit van atoomwapens.” Maar in 2007, en wederom in 2011, rapporteerden alle zestien Amerikaanse inlichtingendiensten dat Iran niet bezig was met de militarisering van zijn nucleaire programma. Dit werd onlangs nog bevestigd door Leon Panetta, de Amerikaanse minister van Defensie, die zei dat Iran geen kernwapens ontwikkelt, maar wel “nucleaire capaciteit”. Dat betekent dat het land technisch in staat zou zijn om atoomwapens te ontwikkelen als het daarvoor zou kiezen.

Als Iran deze “nucleaire capaciteit” bereikt (wat bijvoorbeeld Japan en Brazilië al hebben gedaan), dan zou dit niet bepaald onopgemerkt blijven. Tientallen camera’s van het Internationaal Atoomagentschap, in de Iraanse fabrieken waar uranium wordt verrijkt, zouden moeten worden uitgeschakeld en buitenlandse waarnemers zou de toegang moeten worden ontzegd. Bovendien zou zelfs een Iran met kernwapens geen partij zijn voor Israël, dat op dit moment tussen de 80 en 100 kernkoppen heeft.

De Iraanse heersers zijn niet de “waanzinnige mullah’s” die de media van ze maken. In hun buitenlandse beleid zijn het kille, berekenende realisten. Ze houden zich bijvoorbeeld muisstil over de Russische onderdrukking van moslims in Tsjetsjenië om hun strategische alliantie met Rusland niet in gevaar te brengen.

Iran is geen bedreiging voor zijn buren of voor het westen, maar veeleer een land dat zelf voortdurend wordt bedreigd. Het wordt omringd door westerse troepen in Afghanistan, Irak, de Perzische Golf en de voormalige Sovjetrepublieken. Op dit moment heeft het land al te maken met een ‘geheime oorlog’. Na de invasie van Irak begon het Amerikaanse leger met operaties over de Iraanse grens waarbij informatie over “etnische spanningen” werd verzameld. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken onthulde onlangs dat de Israëlische geheime dienst leden van de in Pakistan gevestigde guerrilla-beweging Jundullah heeft gerekruteerd om operaties in Iran uit te voeren. Zowel Iran als Amerika beschouwen Jundullah officieel als een terroristische organisatie. Ook zijn er in de afgelopen drie jaar vier Iraanse atoomgeleerden vermoord.

Amerika, de EU en Israël hebben de confrontatie met Iran geïntensiveerd omdat ze een machtsverschuiving zien in het Midden-Oosten. De machthebbers in de Verenigde Staten zijn bezorgd over een potentieel grotere invloed van Iran in de regio, vanwege de Amerikaanse terugtrekking uit Irak en de geplande terugtocht uit Afghanistan. Verder zijn er bij de Arabische revoluties pro-westerse dictators omvergeworpen, zoals Zine al-Abidine Ben Ali en Hosni Mubarak.

Het westen blijft steun geven aan de meest reactionaire krachten in de regio. Afgelopen december sloot Amerika een wapendeal van 30 miljard dollar af met Saudi-Arabië, een land waarvan de troepen cruciaal waren bij het verpletteren van de democratische opstand in het buurland Bahrein.
Een oorlog met Iran zal niet alleen miljoenen levens verwoesten, het zal tevens de democratische beweging decennia terugwerpen en de greep van de westerse machten en hun reactionaire bondgenoten op de regio versterken.

Peyman Jafari

Peyman Jafari

Hij is geboren in Iran en woont sinds twintig jaar in Nederland. Hij is als politicoloog verbonden aan het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis en promoveert op de relatie tussen de politieke veranderingen en de sociaal-economische structuren in Iran.

Leave a Reply

 

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.