Nergens ter wereld zijn zoveel kookprogramma’s als in Israël. De tv-koks zijn even beroemd en berucht als de presentatoren van de actualiteitenprogramma’s, waarvan er ook heel veel zijn. Op mijn logeeradres in een voorstadje van Jeruzalem zijn de Herman Den Blijkers populairder dan de Paul Wittemannen. In mijn gastgezin zien ze liever het zoveelste recept voor hummus, tabbouleh of Russische aardappelschotel klaargemaakt worden, dan dat ze worden bijgepraat over de zoveelste onderhandelingspoging tussen Abbas en Netanyahu. Deels uit moedeloosheid, deels om de vrede in huis te handhaven.
Over wat er moet gebeuren om rust te brengen in de regio lopen de meningen zeer uiteen. Zozeer zelfs, dat de discussie al lang geleden is gestaakt. De vrouw des huizes voelt zich verbonden met linkse schrijvers als David Grossman, de heer des huizes is een fan van Avigdor Lieberman, de extreemrechtse minister van Buitenlandse Zaken. Hun bijna 45-jarig huwelijk is vooral gebaseerd op hun gedeelde passie voor eten.
Terwijl de ogen van de wereld zijn gericht op Obama’s pogingen het vredesproces op gang te brengen, wordt ik dagelijks bijgepraat over het belangrijkste Israëlische probleem waarover het echtpaar zich eensgezind druk maakt: de tomatenschaarste in het Heilige Land. De uitzonderlijk hete en droge zomer heeft de oogsten gedecimeerd en de prijzen van het volksvoedsel opgedreven. Een kilo tomaten kost bijna vier keer zoveel als in voorgaande jaren.
In de kookprogramma’s van deze week wordt nauwelijks iets met tomaat gemaakt. En dat terwijl de meeste Israëliërs zich even moeilijk een leven zonder oorlogsdreiging kunnen voorstellen als een dag zonder tomaten. Bij het ontbijt gaan ze samen met witte kaas, yoghurt, gemarineerde haring en eieren, en bij alle volgende maaltijden vormen ze een hoofdbestanddeel van de vele salades. Voor de instandhouding van het Israëlische volk is de tomaat minstens zo essentieel als een gemeenschappelijke vijand.
Mevrouw wijst erop dat ook de Arabieren grootverbruikers zijn. En dat ook Palestijnen, Jordaniërs, Syriërs en Libanezen markten en winkelcentra afstruinen om in hun dagelijkse tomatenbehoefte te voorzien. Even heeft ze fantasieën over consumenten aller landen, verenigd in hun gemeenschappelijke eetlust. Meneer lacht haar uit om haar neiging keukenproblemen te zien als basis voor vrede in het Midden-Oosten. Hij grijpt haar opmerking aan voor een potje te fulmineren tegen linkse luchtfietsers die moslimse Arabieren nog steeds als mensen blijven zien. Met een zucht grijpt zijn vrouw naar de afstandsbediening.
Al snel zitten ze weer gezellig te kletsen over het menu dat hun lievelingskok vandaag op tv bereidt. En zijn ze blij verrast door het laatste nieuws over hun voedselcrisis: in de loop van deze week worden er tomaten uit Nederland ingevoerd.
Gelukkig zullen ze er dan pas achter komen hoe die smaken.
